داخلی:
در بخش داخلی، کلیه امور مرتبط با پیشگیری از بیماری و یا درمان بیماریهای
حیوانات خانگی توسط دامپزشکان و کارشناسان صورت میپذیرد. این بخش که به
آن بخش معاینه نیز گفته میشود، قلب یک بیمارستان دامپزشکی است و دامپزشکان
با کمک کارشناسان متخصص، کلیه امور درمانی حیوانات خانگی به همراه
مشاورههای لازم به صاحبان حیوانات را ارائه مینمایند.
دندانپزشکی:
یکی از رایجترین اقدامات دندانپزشکی برروی حیوانات، جرمگیری است. انجام
امور دندانپزشکی برروی حیوانات نیازمند بیهوشی آنهاست و در نتیجه بخش
دندانپزشکی در بیمارستان دامپزشکی زیرمجموعهای از بخش درمان و شاید بتوان
گفت جراحی است.
رادیولوژی:
بخش رادیولوژی و یا تصویربرداری تشخیصی یکی دیگر از بخشهای یک بیمارستان
دامپزشکی است که از پرتو ایکس و دیگر اقسام امواج و پرتوها برای تشخیص و
درمان بیماری و حالات غیرطبیعی کمک میگیرد. در تمام بخش، هدف تشخیص بیماری
یا حالات غیرطبیعی بدن حیوانات به کمک روشهای پیشرفته تصویری است.
سونوگرافی:
سونوگرافی فراصوتی یکی دیگر از روشهای تشخیص بیماری در یک بیمارستان
دامپزشکی است. به این روش اکوگرافی، پژواکنگاری و صوتنگاری نیز گفته
میشود. این روش بر مبنای امواج فراصوت و برای بررسی بافتهای زیرجلدی
مانند عضلات، مفاصل، تاندونها و اندامهای داخلی بدن حیوانات و ضایعات
آنها پی ریزی شدهاست. سونوگرافی در حاملگی حیوانات خانگی نیز کاربردهای
وسیعی دارد.
اکوکاردیوگرافی:
اکوکاردیوگرافی که به آن “سونوگرافی قلب” یا “اکوی قلب” هم گفته میشود
بخشی دیگر از واحد تصویربرداری تشخیصی در یک بیمارستان دامپزشکی است.
اکوکاردیوگرافی حیوانات، روشی غیر تهاجمی است که با استفاده از امواج صوتی،
ساختمان داخلی قلب به تصویر کشیده شده و در حقیقت به عنوان استاندارد
تشخیص بیماریهای قلبی حیوانات تلقی میگردد.
سالن تشریح:
در بیمارستانهای دامپزشکی بخشی با عنوان سالن تشریح وجود دارد که مهمترین
وظیفه آن مشخص سازی علت مرگ حیوانات خانگی مرده میباشد. در این بخش،
اطلاعات بسیار مفیدی در ارتباط با عامل مرگ حیوان و همچنین قصور احتمالی در
انجام وظایف دامپزشکان و کادر درمانی مجموعه به دست خواهد آمد.
واکسیناسیون:
واکسیناسیون یا ایمنسازی به انجام کارهایی گفته میشود که با هدف جلوگیری
از ایجاد عفونت یا کاهش حالت طبیعی بیماری در حیوانات با تجویز آنتی بادی
یا آنتی ژن به عمل آید. واکسیناسیون با تزریق عضلانی یا وریدی (رگی) آنتی
بادی ایمنی غیرفعال یا انتقالی ایجاد میگردد. دوام این نوع ایمنی کوتاه
مدت است و بسته به نیمه عمر آنتی بادی در بدن حیوان دریافتکننده دارد و
این مدت درحدود سه تا چهار هفته میباشد. در صورت تجویز آنتی ژن که شامل
میکرو ارگانیسم ضعیف شده، کشته شده یا اجزاء آن میشود دستگاه ایمنی حیوان
دریافتکننده تحریک و بطور فعال ، آنتی بادی تولید میکند. ایمنی بدست آمده
در این حالت را ایمنی فعال گویند. دوام این نوع ایمنی، طولانیتر از نوع
غیرفعال است. واکسیناسیون اقدام مهمی است که بوسیله آن با هزینه کم میتوان
از ابتلاء به بیماریهایی همچون هاری در حیوانات خانگی جلوگیری کرد.
کاشت میکروچیپ:
قراردادن میکروچیپ در زیر پوست حیوانات به دلایل مختلفی از جمله خروج از
کشور صورت میپذیرد. استفاده از میکروچیپ در کشورهای خارجی بسیار رایج
میباشد و با این کار گمشدن و دزدی حیوانات را به حداقل رساندهاند اما
متاسفانه در ایران به دلیل عدم وجود همکاری نزدیک بین مراکز خدماتی و
درمانی دامپزشکی، بیشتر به هنگام خروج حیوان از کشور کاشت میکروچیپ صورت
میپذیرد و صاحبان حیوانات خانگی تمایلی برای کاشت میکروچیپ در حیوانات خود
ندارند. این میکروچیپها در بانک اطلاعاتی مرکز ارائه دهنده این خدمات ثبت
میگردد تا در فرودگاهها و یا سایر مراکز خدماتی و درمانی قابل ردیابی
باشد.
صدور شناسنامه:
شناسنامه حیوانات خانگی تنها برای درج مشخصات حیوان و صاحب آن نیست. هرچند
که این موضوع بسیار مهم است اما بیشترین اهمیت شناسنامه برای حیوانات
خانگی، سابقه پزشکی آنهاست. معمولاً شناشنامه حیوانات خانگی در زمان اولین
تزریق واکسن آنها توسط دامپزشک در یکی از مراکز درمانی جیوانات خانگی مانند
بیمارستان یا کلینیکهای دامپزشکی صادر میگردد و تا پایان عمر حیوان، کلیه
اقدامات پیشگیرانه و یا درمانی صورت گرفته بر روی حیوان، در آن ثبت
میگردد.
صدور گواهی سلامت:
در بسیاری از مواقع مانند زمان ورود حیوان به یک کشور دیگر، همراه داشتن
اسنادی همچون شناسنامه و گواهی سلامت حیوان ضروری است. این گواهی توسط
مراکز مورد تایید سازمان دامپزشکی کشور مانند بیمارستانهای دامپزشکی صادر
گردیده و تحویل صاحب حیوان خانگی میگردد.
فیزیوتراپی:
فیزیوتِراپی شیوهای از درمان بیماریها و اختلالات عصبی/ماهیچهای/اسکلتی
با استفاده از تجهیزات مکانیکی، مانورهای دستی، تمرینات ورزشی و سایر عوامل
فیزیکی است. در فیزیوتراپی حیوانات خانگی بیشتر از ورزش، تردمیلهای آبی و
در موارد پیشرفتهتر از لیزر استفاده میشود. فیزیوتراپی حیوانات خانگی
حیطهای از دامپزشکی است که هدف آن پیشگیری از بیماریها، درمان،
توانبخشی، بالا بردن سطح سلامت و بهبود کیفیت زندگی حیوانات خانگی است. در
بیمارستان دامپزشکی کارشناسان متخصص وظیفه انجام امور مربوط به بخش
فیزیوتراپی را برعهده خواهند داشت.
بستری:
یکی از مهمترین بخشهای یک بیمارستان دامپزشکی، بخش بستری آن است. این بخش
فقط در بیمارستانهای دامپزشکی فعال میباشد و بر اساس قوانین سازمان
دامپزشکی ایران، سایر مراکز خدماتی و درمانی مانند کلینیکهای دامپزشکی،
مجوز لازم برای نگهداری از حیوانات بیمار را ندارند. با توجه به حساسیت بخش
بستری برای دستیابی به بهبودی کامل حیوانات بیمار، سختگیرانهترین قوانین
اجرایی در بیمارستانهای دامپزشکی جهت بهبود حیوان بیمار و جلوگیری از شیوع
بیماریها در بخش بستری به اجرا درمیآید. برای آرامش حیوان و درنتیجه
بهبودی زودتر آن، بستری سگ، گربه و پرندگان جدا از هم خواهند بود و همچنین
بستری به دو بخش عفونی برای بیماریهای واگیردار همچون پاروا و غیرعفونی
برای بیماریهایی همچون قارچ و جرب تقسیم میگردند
مشاوره:
در اکثر بیمارستانهای دامپزشکی بخشی با عنوان مشاوره وجود دارد که اغلب به
صورت رایگان توصیههای مراقبتی و تغذیهای مفیدی در ارتباط با حیوانات
خانگی به صاحبان ایشان ارائه میگردد. اطلاع از بسیاری از موارد به ظاهر
ساده باعث پیشگیری از ابتلا به بسیاری از بیماریهای دامی خواهد شد.